ALEKSANDRA JANISZEWSKA-CARDONE
Te niepozorne na pierwszy rzut oka malowidła są dowodem na to, że obserwacja natury i potrzeba jej odtwarzania towarzyszy człowiekowi od najdawniejszych lat. Zwróćcie uwagę na rozpiętość w datach powstania tych malowideł. Dwa tysiące lat. Nie wynika ona z niepewności, kiedy dokładnie powstały te przedstawienia, ale z faktu, że powstawały one sukcesywnie w tej samej…
Marian Wawrzeniecki jest jedną z najbardziej ekscentrycznych postaci sztuki polskiej, obok Stanisława Szukalskiego i Witkacego. Jego zainteresowania wykraczały poza krąg działalności artystycznej, był również archeologiem i etnografem. Jego specjalnością było badanie kultury dawnych Słowian i jej źródeł. Uważany jest za jednego z prekursorów słowiańskiego neopogaństwa w Polsce. Sięgał po symbole przedchrześcijańskie, w tym swastykę, która…
Orka na Ukrainie Leona Wyczółkowskiego z Muzeum Narodowego w Krakowie to symfonia czystych, wyrazistych kolorów. Artysta był pod urokiem rozległej przestrzeni stepów, która dla niego miała wręcz hipnotyzującą moc. Na Ukrainie spędził około dziesięciu lat życia, podróżując pomiędzy majątkami zaprzyjaźnionych polskich ziemian i obserwując wpisaną w krajobraz pracę chłopów. Tak jak współcześni mu intelektualiści, wzruszał…
Dzisiaj opowiem Wam o dekoracji rzeźbiarskiej typanonu z Vézelay. Ale najpierw kilka słów wstępu. Funkcjonowanie rzeźby romańskiej było ściśle związane z architekturą. Zdobiła portale, ościeża, archiwolty, belki nadproży a czasem rozlewała się na całą fasadę. Wewnątrz budowli skupiała się na kolumnach, gromadziła na kapitelach, a w wyjątkowych przypadkach – wypełniała trzony filarów. Jednak o jej…
We wcześniejszych wpisach, tu i tu, opowiedziałam, jak encyklopedie średniowieczne i literatura podróżnicza wykorzystały do opisu świata wyobrażenia o monstrualnych rasach ludzi i zwierząt. Od około XII wieku wyobrażenia o mirabiliach przenikały również do sztuki związanej bezpośrednio z tematami religijnymi. W tym wpisie przyjrzę się kolejnemu gatunkowi literackiemu, bestiariuszowi, w ramach którego połączyło się podejście…
Skupiłam się ostatnio na opisywaniu wyobrażeń o potwornych rasach ludzkich, po to by zrozumieć mechanizm powstawania wizerunku innego w kulturze europejskiej. W poprzednich wpisach podsumowałam, jak starożytni Grecy i Rzymianie postrzegali mieszkańców odległych krain oraz jak wpłynęło to na wiedzę wypracowywaną w średniowieczu. Dzisiejszym bohaterem opowieści będzie fascynujący gatunek literacki – MIRABILIA. Były to księgi…
Po przeglądzie antycznych tekstów opisujących mieszkańców niedostępnych krain, pora na autorów średniowiecznych. Wypracowana w starożytności wiedza o świecie różnymi ścieżkami przenikała do wyobraźni chrześcijańskich pisarzy. Z jednej strony odrzucali oni wszystko, co było związane z pogańskimi praktykami, jednak pozostali wierni przeświadczeniu, że daleko za horyzontem mieszkają monstrualne rasy ludzkie. Kształt świata pozostał bez zmian, składał…
Przez bardzo długi czas mieszkańcy Europy czy może raczej – basenu Morza Śródziemnego i przyległości – próbowali opisać to co wymykało się ich poznaniu. I tam, gdzie brakowało im bezpośrednich doświadczeń, uruchamiali wodze fantazji. Tak powstało przekonanie o istnieniu monstrualnych ras ludzkich.
Dzisiaj wiosenna równonoc. Odtąd dzień będzie dłuższy od nocy. Ten moment był czczony przez wiele kultur, w Babilonie wyznaczał początek nowego roku. Dwunastodniowe święto rozpoczynała procesja, która wyruszała do świątyni głównego bóstwa Babilonu – Marduka przez północną bramę miasta, poświęconą bogini miłości i wojny – Isztar. Brama była zdobiona ceramicznymi przedstawieniami zwierząt poświęconych ważnym bóstwom….
Ilustracja owocu ananasa otwiera zbiór Metamorphosis insectorum Surinamensium – czyli przemian owadów z Surinamu Marii Sybilli Merian.