ALEKSANDRA JANISZEWSKA-CARDONE
Niezmiernie trudno oddzielić Gauguina artystę od Gauguina człowieka. Kiedy przygotowywałam materiał do krótkiego opisu na bloga o jednym z jego dzieł, uderzyła mnie różnorodność narracji w opowieściach o obrazach, które namalował Gauguin. Często przy ich opisie autorzy przywołują “szlachetne” pobudki, które kierowały malarzem przy ukazywaniu natywnych społeczności. Miały to być poszukiwania “pierwotnych” wartości, dotarcie do…
W czasach, kiedy świat poznawano i nazywano na podstawie zasłyszanych opowieści, mapy pełniły rolę wizualnych kompendiów wiedzy. W średniowieczu wyodrębnił się ich szczególny gatunek: mappa mundi – mapy świata. Mappa mundi Najwcześniejszą jej odmianą była mapa O-T (orbis terrarum). Kontynuowała antyczne przekonanie o wyglądzie świata otoczonego okeanosem. Początkowo przyjęła formę stricte graficzną, z oznaczeniami trzech…
Dzisiaj opowiem Wam o dekoracji rzeźbiarskiej typanonu z Vézelay. Ale najpierw kilka słów wstępu. Funkcjonowanie rzeźby romańskiej było ściśle związane z architekturą. Zdobiła portale, ościeża, archiwolty, belki nadproży a czasem rozlewała się na całą fasadę. Wewnątrz budowli skupiała się na kolumnach, gromadziła na kapitelach, a w wyjątkowych przypadkach – wypełniała trzony filarów. Jednak o jej…
We wcześniejszych wpisach, tu i tu, opowiedziałam, jak encyklopedie średniowieczne i literatura podróżnicza wykorzystały do opisu świata wyobrażenia o monstrualnych rasach ludzi i zwierząt. Od około XII wieku wyobrażenia o mirabiliach przenikały również do sztuki związanej bezpośrednio z tematami religijnymi. W tym wpisie przyjrzę się kolejnemu gatunkowi literackiemu, bestiariuszowi, w ramach którego połączyło się podejście…
Skupiłam się ostatnio na opisywaniu wyobrażeń o potwornych rasach ludzkich, po to by zrozumieć mechanizm powstawania wizerunku innego w kulturze europejskiej. W poprzednich wpisach podsumowałam, jak starożytni Grecy i Rzymianie postrzegali mieszkańców odległych krain oraz jak wpłynęło to na wiedzę wypracowywaną w średniowieczu. Dzisiejszym bohaterem opowieści będzie fascynujący gatunek literacki – MIRABILIA. Były to księgi…
Po przeglądzie antycznych tekstów opisujących mieszkańców niedostępnych krain, pora na autorów średniowiecznych. Wypracowana w starożytności wiedza o świecie różnymi ścieżkami przenikała do wyobraźni chrześcijańskich pisarzy. Z jednej strony odrzucali oni wszystko, co było związane z pogańskimi praktykami, jednak pozostali wierni przeświadczeniu, że daleko za horyzontem mieszkają monstrualne rasy ludzkie. Kształt świata pozostał bez zmian, składał…
Przez bardzo długi czas mieszkańcy Europy czy może raczej – basenu Morza Śródziemnego i przyległości – próbowali opisać to co wymykało się ich poznaniu. I tam, gdzie brakowało im bezpośrednich doświadczeń, uruchamiali wodze fantazji. Tak powstało przekonanie o istnieniu monstrualnych ras ludzkich.
Kamienna, dwustronnie dekorowana płyta, została wykonana ponad trzy tysiące lat przed naszą erą czyli więcej niż pięćdziesiąt wieków temu. Symbolicznie wyznacza początek sztuki egipskiej, zarówno ze względu na czas swojego powstania, jak i na tematykę zdobiących ją reliefów. Jest to też jedna z pierwszych wizualnych opowieści o podboju, z wizerunkiem triumfującego zwycięzcy i zdanego na…